Ligt Den Haag wakker? – Column uit de raad

Er is een oud mopje over Moos die wakker ligt omdat hij zijn schuld aan buurman Sam niet kan betalen. Zijn vrouw Saar weet wel hoe ze dit moet oplossen. Ze schreeuwt Sam wakker en vertelt hem dat hij er niet op hoeft te rekenen dat Moos met geld over de brug komt. Nou, zegt ze tegen Moos:  “jij kan gaan slapen want nu is het zijn probleem.”

Ik heb in de afgelopen jaren vaak aan dit mopje gedacht als het Rijk ging bezuinigen en de gevolgen daarvan bij de gemeenten neerlegde. Denk aan de jeugdzorg, de WMO of bijvoorbeeld -in maatschappelijke zin- aan de opvang voor asielzoekers. Ik moest er onlangs ook aan denken tijdens een bijeenkomst met Coherente over de bezuinigingen. Een belangrijke taak van het welzijnswerk vloeit voort uit de sluiting van bejaardentehuizen zonder dat daar vooralsnog financiële middelen zijn bijgeleverd. ‘Den Haag’ heeft zijn huishoudboekje misschien op orde, maar de gemeente moet zeer pijnlijke keuzes maken. Je krijgt er letterlijk slapeloze nachten van.

Helemaal geen oog dicht doe je als je denkt aan de enorme korting die de gemeenten staat te wachten omdat Den Haag de centjes op een andere manier wil gaan verdelen. In 2026 zullen de gemeenten in totaal 3 miljard euro, en Ouder-Amstel miljoenen minder uit het gemeentefonds krijgen. Extra vervelend voor onze gemeente zijn ook nog eens de extra kosten die het moet voorschieten vanwege de enorme groei die gepland staat.  

“De integrale aanpak van maatschappelijke opgaven dreigen ernstig in de knel te komen als de korting niet van tafel gaat”, schreef de Vereniging Nederlandse Gemeenten afgelopen week. In gewone mensentaal: gemeenten dreigen financieel te bezwijken en daarmee ook tal van ambities van het Rijk. Ik hoop maar dat ze daar in Den Haag alsnog wakker van liggen.